PHẦN I: (7.0 điểm) Trong truyện “Những ngôi sao xa xôi”, nhà văn Lê Minh Khuê viết:
Chị Thao cầm cái thước trên tay tôi, nuốt nốt miếng bích quy ngon lành: “Định ở nhà. Lần này nó bỏ ít, hai đứa đi cũng đủ”, rồi kéo tay áo Nho, vác xẻng lên vai và đi ra cửa.
Tôi không cãi chị. Quyền hạn phân công là ở chị. Thời gian bắt đầu căng lên. Trí não tôi cũng không thua. Những gì đã qua, những gì sắp tới… không đáng kể nữa. Có gì li thủ đâu, nếu các bạn tôi không quay về?
(Ngữ văn 9 tập 2, NXB Giáo dục 2018)
Câu 1. Nêu hoàn cảnh sáng tác, ngôi kể và điểm nhìn trần thuật của “Những ngôi sao xa xôi” (Lê Minh Khuê)? Việc lựa chọn ngôi kể, điểm nhìn mang lại hiệu quả gì trong việc thể hiện nội dung tác phẩm?
Câu 2. Đoạn trích trên kể về các cô gái tổ trinh sát mặt đường trong hoàn cảnh nào? Qua đoạn trích, em cảm nhận được những phẩm chất đẹp đẽ nào ở họ?
Câu 3. Kể tên một văn bản khác trong chương trình Ngữ văn 9 cũng viết về vẻ đẹp cống hiến của thế hệ thanh niên Việt Nam những năm kháng chiến chống Mỹ, ghi rõ tên tác giả.
Câu 4. Bằng một đoạn văn khoảng 12 câu viết theo lập luận tổng hợp – phân tích – tổng hợp, em hãy làm rõ tinh thần lạc quan yêu đời của các nữ thanh niên xung phong trong truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” (Lê Minh Khuê). Trong đoạn có sử dụng hợp lý lời dẫn trực tiếp và khởi ngữ. (Gạch chân, chú thích lời dẫn trực tiếp và khởi ngữ)
Phần II: (3.0 điểm) Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Bạn có nhớ nụ cười của một người lạ khi bạn giữ cửa cho họ bước qua, hay lời cảm ơn chân thành từ một người khi được bạn giúp đỡ không? Có phải bạn cảm thấy hạnh phúc đến lạ khi làm được điều gì đó cho người khác, dù việc bạn làm vô cùng nhỏ bé? Nụ cười của họ có thể làm bạn vui cả ngày, và lời cảm ơn chân thành giúp bạn cảm thấy cuộc sống mình có ý nghĩa hơn.
… Chúng ta đang sống trong thời đại mà rất nhiều tin tức trên báo đài, ti-vi là tiêu cực, khiến ta không khỏi băn khoăn nghi ngại. Nhưng dù thế nào đi nữa, hãy luôn tin rằng ở đâu đó vẫn còn những con người tử tế, sống và làm điều tử tế mỗi ngày.
… Một hành động tử tế nhỏ bé có thể tạo ra sự khác biệt lớn lao cho một ngày, thậm chí là cả cuộc đời, của ai đó.
(Theo “Hạt giống tâm hồn”, NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên.
Câu 2. Ghi lại một câu rút gọn trong đoạn trích trên. Vì sao tác giả chọn kiểu câu rút gọn để diễn đạt?
Câu 3. Từ đoạn trích trên, cùng những hiểu biết thực tế, hãy viết đoạn văn nghị luận khoảng 2/3 trang giấy thi nêu suy nghĩ của em về ý kiến: Sự tử tế, dù nhỏ tới thế nào, không bao giờ là lãng phí.