Bài 11. Tổng hợp và phân giải các chất trong tế bào

Vận động viên cử tạ (hình 11.1) đã tiêu tốn rất nhiều năng lượng cho mỗi lần nâng tạ. Năng lượng đó có nguồn gốc từ đâu và được giải phóng nhờ quá trình nào?

I. Tổng hợp các chất và tích lũy năng lượng trong tế bào

1. Nêu khái niệm tổng hợp các chất trong tế bào và ý nghĩa của quá trình tổng hợp đối với sinh vật.

1. Có phải tất cả các sinh vật đều thực hiện được hai giai đoạn tổng hợp không? Lấy ví dụ.

2. Nêu khái niệm, ý nghĩa của quá trình quang tổng hợp.

3. Quang tổng hợp ở thực vật diễn ra ở bào quan nào của tế bào và gồm mấy pha?

4. Cho biết vị trí, nguyên liệu, sản phẩm của pha sáng.

5. Năng lượng ánh sáng được chuyển hóa như thế nào trong pha sáng?

6. Các yếu tố nào của môi trường sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả của pha sáng?

7. Hãy cho biết nguyên liệu của chu trình Calvin. Các nguyên liệu đó được sử dụng để tổng hợp chất hữu cơ như thế nào?

8. Vì sao glucose được tạo từ quá trình quang hợp cần thiết cho tổng hợp nhiều chất hữu cơ của tế bào?

1. Trình bày vai trò của quang hợp đối với sinh giới

2. Tìm hiểu những biện pháp tác động để tăng hiệu quả của quá trình quang hợp ở cây trồng

2. Hãy lựa chọn thông tin phù hợp để hoàn thành bảng 11.1

9. Nêu điểm giống và khác nhau giữa quang tổng hợp và hóa tổng hợp.

10. Quang khử và quang tổng hợp giống và khác nhau ở những điểm nào?

11. Các phân tử lớn như protein, lipit, tinh bột, cellulose, glycogen được tế bào tổng hợp có vai trò gì?

II. Phân giải các chất và giải phóng năng lượng trong tế bào

12. Nêu khái niệm phân giải các chất trong tế bào. Quá trình phân giải có ý nghĩa gì đối với tế bào sinh vật?

13. Hô hấp tế bào là gì? Hô hấp tế bào diễn ra ở đâu và gồm mấy giai đoạn?

14. Nêu ý nghĩa của hô hấp tế bào?

3. Quan sát hình 11.7, nhận xét năng lượng được tạo ra ở mỗi giai đoạn trong hô hấp tế bào.

15. Đường phân diễn ra ở đâu và hình thành nên các sản phẩm nào?

16. Giai đoạn oxi hóa pyruvic acid và chu trình Krebs diễn ra ở đâu và có những sản phẩm nào được hình thành?

Ở một số vi sinh vật, nếu chất nhận electron cuối cùng không phải O2 mà là một chất khác, ví dụ như: SO2-4, NO–3, fumarate… thì kiểu hô hấp của những sinh vật đó là gì?

17. Chuỗi truyền electron diễn ra ở đâu? Năng lượng được giải phóng trong chuỗi truyền electron được sử dụng để làm gì?

18. Nêu vai trò của oxygen trong chuỗi truyền electron.

3. Tại sao khi tập thể dục hoặc lao động nặng thì chúng ta lại thở mạnh?

4. Hãy lựa chọn thông tin phù hợp để hoàn thành bảng 11.2

19. Khi trong tế bào không có O2, glucose sẽ được chuyển hóa như thế nào?

4. Giải thích vì sao khi muối chua rau quả (lên men lactic) người ta thường ngập nước và đậy kín?

III. Mối quan hệ giữa tổng hợp và phân giải các chất trong tế bào

20. Tại sao nói tổng hợp và phân giải là hai quá trình đối lập nhưng thống nhất trong hoạt động sống của sinh vật?

5. Dựa vào hình 11.12, vẽ sơ đồ thể hiện mối quan hệ giữa quang hợp và hô hấp ở thực vật.