Một quần thể động vật giao phối, màu sắc cánh do 1 gen gồm 5 alen nằm trên nhiễm sắc thể thường quy định. Trong đó, alen A quy định cánh đen trội hoàn toàn so với alen A2, A3, A4, A5; alen A2 quy định cánh xám trội hoàn toàn so với alen A3, A4, A5; alen A3 quy định cánh tím trội hoàn toàn so với alen A4 và alen A5; alen A4 quy định cánh vàng trội hoàn toàn so với alen A5 quy định cánh trắng. Một quần thể đang ở trạng thái cân bằng di truyền có 51% con cánh đen; 13% con cánh xám; 20% con cánh tím; 12% con cánh vàng; 4% con cánh trắng. Biết không xảy ra đột biến. Hãy xác định:
(I). Tần số các alen A1, A2, A3, A4, A5 lần lượt là 0,3; 0,1; 0,2; 0,2; 0,2.
(II). Nếu loại bỏ toàn bộ các cá thể đen, sau đó cho các cá thể còn lại giao phối ngẫu nhiên thì sẽ thu được đời con có số cá thể cánh xám thuần chủng chiếm tỉ lệ là 16/2401.
(III). Nếu loại bỏ toàn bộ các cá thể cánh xám, sau đó cho các cá thể còn lại giao phối ngẫu nhiên thì sẽ thu được đời con có số cá thể cánh xám thuần chủng chiếm tỉ lệ là 1/841.
(IV). Nếu loại bỏ toàn bộ các cá thể cánh xám và cánh đen, sau đó cho các cá thể còn lại giao phối ngẫu nhiên thì sẽ thu được đời con có số cá thể cánh tím thuần chủng chiếm tỉ lệ là 1/9.
A. 1.
B. 2.
C. 3.
D. 4.
Lời giải
Cấu trúc di truyền của quần thể là: (A1 + A2 + A3 + A4 + A5)2 = 1
Con cánh trắng A5A5 = 4% → A5 = 0,2
Tỷ lệ con cánh vàng + cánh trắng = (A4 + A5)2 = 16% → A4 = 0,2
Tỷ lệ con cánh tím + cánh vàng + cánh trắng = (A3 + A4 + A5)2 = 36% → A3 = 0,2
Tỷ lệ con cánh xám + cánh tím + cánh vàng + cánh trắng = (A2 + A3 + A4 + A5)2 = 49% → A2 = 0,1
→ A1 = 0,3
Cấu trúc di truyền của quần thể: (0,3A1 + 0,1A2 + 0,2A3 + 0,2A4 + 0,2A5)2 = 1
Con cánh đen: 0,09A1A1 + 0,06A1A2 + 0,12A1A3 + 0,12A1A4 + 0,12A1A5 ↔ 3A1A1 + 2A1A2 + 4A1A3 + 4A1A4 + 4A1A5
Cánh xám: 0,01A2A2 + 0,04A2A3 + 0,04A2A4 + 0,04A2A5 ↔ 1A2A2 + 4A2A3 + 4A2A4 + 4A2A5
Cánh tím: 0,04A3A3 + 0,08A3A4 + 0,08A3A5 ↔ 1A3A3 + 2A3A4 + 2A3A5
Cánh vàng: 0,04A4A4 + 0,08A4A5
Cánh trắng: 0,04A5A5
Xét các phát biểu:
I đúng.
II sai. Nếu loại bỏ tất cả các con cánh đen → Tỉ lệ con cánh xám sẽ là: \(\frac{{0,13}}{{1 – 0,51}} = \frac{{13}}{{49}}\)
Con cánh xám thuần chủng được tạo từ sự ngẫu phối của các con cánh xám.
Các con cánh xám: 1A2A2 + 4A2A3 + 4A2A4 + 4A2A5 → giao tử: 7A2 : 2A3 : 2A4 : 2A5
Tỉ lệ con cánh xám ở đời con là: \({\left( {\frac{{13}}{{49}}} \right)^2} \times {\left( {\frac{7}{{13}}} \right)^2} = \frac{1}{{49}}\)
III đúng. nếu loại bỏ cánh xám, kiểu gen xám thuần chủng chỉ được tạo từ phép lai A1A2 × A1A2.
Tỉ lệ A1A2 lúc đó là: \(\frac{{0,06}}{{1 – 0,13}} = \frac{2}{{29}}\) (0,13 là tỉ lệ cánh xám)
Tỉ lệ xám thuần chủng là: \({\left( {\frac{2}{{29}}} \right)^2} \times \frac{1}{4} = \frac{1}{{841}}\)
IV đúng. nếu loại bỏ cánh xám và cánh đen, kiểu gen tím thuần chủng chỉ được tạo từ sự ngẫu phối của các con cánh tím.
Tỉ lệ con cánh tím lúc đó là: \(\frac{{0,2}}{{1 – 0,51 – 0,13}} = \frac{5}{9}\) (0,51 là tỉ lệ cánh đen, 0,13 là tỉ lệ cánh xám)
Các con cánh tím: 1A3A3 + 2A3A4 + 2A3A5→ giao tử: 3A3 : 1A4 : 1A5
Tỉ lệ tím thuần chủng là: \({\left( {\frac{5}{9}} \right)^2} \times {\left( {\frac{3}{5}} \right)^2} = \frac{1}{9}\)
Đáp án C.