Giải Bài 33: Cảm ứng ở sinh vật và tập tính ở động vật – Kết nối tri thức

Mở đầu trang 138: Khi ta chạm tay vào lá cây trinh nữ (xấu hổ), lá cây sẽ cụp lại (hình dưới đây). Đây là hiện tượng gì? Hiện tượng này có ý nghĩa như thế nào đối với sinh vật?

Khoa học tự nhiên 7 Bài 33: Cảm ứng ở sinh vật và tập tính ở động vật | KHTN 7 Kết nối tri thức (ảnh 1)

Lời giải:

– Hiện tượng lá cây trinh nữ cụp lại là hiện tượng ứng động (vận động cảm ứng) hay gọi chung là cảm ứng ở sinh vật.

– Ý nghĩa: Giúp cây thích nghi đa dạng đối với sự biến đổi (tác động) của môi trường, đảm bảo cho cây tồn tại và phát triển.

I. Cảm ứng và vai trò của cảm ứng ở sinh vật

Câu hỏi 1 trang 139: Quan sát Hình 33.1 và hoàn thành theo mẫu Bảng 33.1

Khoa học tự nhiên 7 Bài 33: Cảm ứng ở sinh vật và tập tính ở động vật | KHTN 7 Kết nối tri thức (ảnh 2)

Khoa học tự nhiên 7 Bài 33: Cảm ứng ở sinh vật và tập tính ở động vật | KHTN 7 Kết nối tri thức (ảnh 3)

Lời giải:

Khoa học tự nhiên 7 Bài 33: Cảm ứng ở sinh vật và tập tính ở động vật | KHTN 7 Kết nối tri thức (ảnh 4)

Câu hỏi 2 trang 139: Nêu thêm một số ví dụ về hiện tượng cảm ứng ở thực vật và động vật. Chỉ rõ tác nhân kích thích và phản ứng của sinh vật.

Lời giải:

Một số ví dụ và tên kích thích được hệ thống trong bảng sau:

Khoa học tự nhiên 7 Bài 33: Cảm ứng ở sinh vật và tập tính ở động vật | KHTN 7 Kết nối tri thức (ảnh 5)

Câu hỏi trang 139: Nêu các sinh vật không có phản ứng đối với các kích thích đến từ môi trường (ví dụ: cây ở hình 33.1a không có phản ứng hướng về phía có ánh sáng) thì điều gì sẽ xảy ra? Từ đó cho biết vai trò của cảm ứng đối với sinh vật.

Lời giải:

Ví dụ nếu cây ở hình 33.1a không sinh trưởng hướng về phía ánh sáng thì lá cây sẽ ngả vàng, thân còi cọc, nhìn thiếu sức sống do không tổng hợp được chất hữu cơ nuôi cơ thể. Vì vậy, việc cây vươn về phía ánh sáng là một hiện tượng cảm ứng hướng sáng giúp cây sinh tồn và phát triển. Tóm lại, đối với sinh vật cảm ứng giúp sinh vật thích ứng với những thay đổi của môi trường để tồn tại và phát triển.

II. Tập tính ở động vật

Câu hỏi 1 trang 139: Đặt tên tập tính của các động vật thể hiện trong Hình 33.2a, b, c, d.

Khoa học tự nhiên 7 Bài 33: Cảm ứng ở sinh vật và tập tính ở động vật | KHTN 7 Kết nối tri thức (ảnh 6)

Lời giải:

Hình 33.2a: Tập tính di cử ở chim

Hình 33.2b: Tập tính xã hội (trâu sống thành bầy đàn)

Hình 33.2c: Tập tính kiếm ăn (mèo vờn bắt chuột)

Hình 33.2d: Tập tính săn sóc con non

Câu hỏi 2 trang 139: Lấy thêm ví dụ về tập tính ở người và động vật.

Lời giải:

Ở người có một số tập tính như:

Tập tính bẩm sinh ở người: Trẻ sơ sinh sinh ra đã biết khóc; Phụ nữ cơ thể phát triển bình thường thì có thể sinh con để duy trì nòi giống…

Tập tính học được ở người: Người tham gia giao thông thấy đèn đỏ thì dừng lại trước vạch kẻ trắng; Trẻ con gặp người lớn, người già lễ phép chào hỏi; Con người biết kiềm chế cảm xúc, hành vi của mình khi tức giận; …

Ở động vật có một số tập tính như:

Tập tính bẩm sinh ở động vật: Nhện biết chăng tơ; Cá chép đẻ trứng trong nước; Ếch đực kêu sau cơn mưa đầu hạ để gọi ếch cái; Mèo nhìn thấy chuột là rượt đuổi và bắt; Chim làm tổ để bảo vệ trứng; Tu hú đem trứng của mình cho loài chim khác nuôi;…

Tập tính học được ở động vật: Mèo bắt chuột (mèo mẹ dạy mèo con); Chim làm tổ; Tinh tinh biết đứng lên thùng gỗ để lấy chuối nhờ con người huấn luyện; Chim vẹt nói được các từ/cụm từ do con người dạy; …

Câu hỏi trang 140: Hoàn thành nội dung theo mẫu Bảng 33.2.

Khoa học tự nhiên 7 Bài 33: Cảm ứng ở sinh vật và tập tính ở động vật | KHTN 7 Kết nối tri thức (ảnh 7)

Lời giải:

Khoa học tự nhiên 7 Bài 33: Cảm ứng ở sinh vật và tập tính ở động vật | KHTN 7 Kết nối tri thức (ảnh 8)