Đề thi học kì 1 Văn 9 THCS &THPT M.V. Lômônôxốp – Hà Nội năm học 2022 – 2023

Phần I (6,5 điểm)

Cho đoạn trích:

“Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra giường, mấy đứa trẻ thấy bố hôm nay có vẻ khác, len lén đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau. Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ tràn ra… Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu… ông lão nắm chặt hai tay lại và rít lên:

– Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này!

Ông lão bỗng ngừng lại, ngờ ngợ như lời mình nói không được đúng lắm.

Chả nhẽ cái bọn ở làng lại đốn đến thế được. Ông kiểm điểm từng người trong óc. Không mà, họ toàn là những người có tinh thần cả mà. Họ đã ở lại làng. Quyết tâm một sống một chết với giặc, có đời nào lại can tâm làm điều nhục nhã ấy!… Nhưng sao lại nẩy ra cái tin như vậy được? Mà thằng chánh Bệu thì đích thị là người làng không sai rồi. Không có lửa thì sao có khói? Ai người ta hơi đâu bịa tạc ra những chuyện ấy làm gì. Chao ôi! Cực nhục chưa, cả làng Việt gian! Rồi đây biết làm ăn, buôn bán ra sao? Ai người ta chứa. Ai người ta buôn bán mấy. Suốt cả cái nước Việt Nam này người ta ghê tởm, người ta thù hằn cái giống Việt gian bán nước… Lại còn bao nhiêu người làng, tan tác mỗi người một phương nữa không biết họ đã rõ cái cơ sự này chưa?…”

(Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, năm 2019)

1. Đoạn trích trên thuộc truyện ngắn nào? Nêu hoàn cảnh ra đời của truyện ngắn này.

2. Vì sao “nhìn lũ con”, ông Hai lại “tủi thân”, “nước mắt ông lão cứ giàn ra”?

3. Viết một đoạn văn khoảng 12 câu theo cách lập luận diễn dịch để làm rõ tình yêu làng, yêu đất nước của ông Hai trong đoạn trích trên. Đoạn văn có sử dụng câu ghép và lời dẫn trực tiếp (gạch dưới, chú thích rõ một câu ghép và một lời dẫn trực tiếp).

Phần II (3,5 điểm)

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

“Con bị thương, nằm lại một mùa mưa

Nhớ dáng mẹ ân cần mà lặng lẽ

Nhà yên ắng, tiếng chân đi rất nhẹ,

Gió từng hồi trên mái lá ùa qua.

….

Con xót lòng, mẹ hái trái bưởi đào

Con nhạt miệng, có canh tôm nấu khế

Khoai nướng, ngô bung, ngọt lòng đến thế

Mỗi ban mai toả khói ấm trong nhà.”

(Bằng Việt, Tác phẩm chọn lọc, NXB Hội Nhà văn, 2010)

1. Trong đoạn trích trên, hình ảnh người mẹ hậu phương hiện lên với những vẻ đẹp nào?

2. Từ đoạn trích trên, kết hợp với những hiểu biết xã hội, em hãy trình bày suy nghĩ (khoảng 2/3 trang giấy thi) về vẻ đẹp của sự sẻ chia trong cuộc sống.