Bài 9. Trao đổi chất qua màng sinh chất

Quan sát hình 9.1, mô tả sự thay đổi hình thái của cây khi tưới nước. Giải thích sự thay đổi đó.

I. Khái niệm trao đổi chất ở tế bào

1. Kể tên các chất mà tế bào lông hút của rễ cây trao đổi với môi trường

II. Sự vận chuyển thụ động qua màng sinh chất

2. Quan sát hình 9.2 và cho biết:

3. Tại sao khi xịt nước hoa ở một góc phòng thì một lúc sau chúng ta có thể ngửi thấy mùi nước hoa khắp phòng?

4. Khuếch tán là gì?

5. Giải thích hiện tượng xảy ra khi nhỏ một giọt thuốc nhuộm màu xanh vào cốc nước

6. Nếu gradien nồng độ tăng thì tốc độ khuếch tán sẽ thay đổi như thế nào?

7. Quan sát hình 9.4 và giải thích sự khuếch tán khí O₂ và khí CO₂ ở phổi.

Tìm một số ví dụ về khuếch tán đơn giản qua màng sinh chất ở tế bào.

1. Dựa vào hình 9.3 và hình 9.5 cho biết đặc điểm chung giữa khuếch tán đơn giản và khuếch tán tăng cường.

8. Quan sát hình 9.6 và trả lời các câu hỏi sau:

2. Quan sát hình 9.7 cho biết sự di chuyển của các phân tử nước, sự thay đổi hình dạng màng tế bào hồng cầu và màng tế bào thịt khi được ngâm trong từng dung dịch đẳng trương, nhược trương, ưu trương.

1: Tại sao rau củ ngâm muối, quả ngâm đường có thể bảo quản trong thời gian dài?

2: Tại sao khi bón phân quá nhiều, cây có thể chết?

Điều gì sẽ xảy ra với tế bào màu nếu: lượng nước trong máu bị giảm nhiều; nếu lượng nước trong máu tăng lên nhiều? Biện pháp khắc phục là gì? Cơ thể điều hòa bằng cách nào?

Vì sao cây ngập mặn có thể thích nghi với môi trường có nồng độ muối cao?

III. Sự vận chuyển chủ động qua màng sinh chất

9. Quan sát hình 9.8 và cho biết sự khác biệt giữa vận chuyển thụ động và vận chuyển chủ động.

10. Sự vận chuyển chủ động có ý nghĩa gì?

IV. Sự nhập bào và xuất bào

11. Dựa vào hình 9.9, phân biệt sự nhập bào và sự xuất bào.

3. Các quá trình sau là nhập bào hay xuất bào? Giải thích.

3. So sánh sự vận chuyển thụ động và sự vận chuyển chủ động qua màng sinh chất theo gợi ý ở bàng 9.1