Bài 25. Hô hấp tế bào

Khi chúng ta vận động mạnh như chơi thể thao, lao động nặng… nhịp hô hấp của cơ thể sẽ tăng lên giúp cơ thể lấy được nhiều khí oxygen và giải phóng nhiều khí carbon dioxide, đồng thời nhiệt độ cơ thể cũng tăng lên. Hiện tượng này được giải thích như thế nào?

1. Hô hấp tế bào

1. Quan sát Hình 25.1, em hãy cho biết: 

2. Hô hấp tế bào có vai trò gì đối với cơ thể sinh vật?

3. So sánh tốc độ hô hấp của một vận động viên đang thi đấu và một nhân viên văn phòng. Giải thích sự khác nhau đó.

Hãy xác định quá trình chuyển hoá năng lượng trong hô hấp tế bào.

2. Mối quan hệ hai chiều giữa tổng hợp và phân giải chất hữu cơ ở tế bào

4. Quan sát Hình 25.2, hãy cho biết quá trình tổng hợp và phân giải chất hữu cơ trong tế bào có mối quan hệ với nhau như thế nào?

5. Dựa vào kiến thức đã học, hãy phân tích mối quan hệ giữa quá trình quang hợp và quá trình hô hấp tế bào.

Dựa vào Hình 25.2, hãy lập bảng phân biệt quá trình tổng hợp và phân giải chất hữu cơ ở tế bào.

3. Một số yếu tố ảnh hưởng đến hô hấp tế bào

6. Quá trình hô hấp tế bào có thể bị ảnh hưởng bởi những yếu tố nào?

7. Nhiệt độ ảnh hưởng như thế nào đến quá trình hô hấp tế bào?

8. Hàm lượng nước và cường độ hô hấp có mối quan hệ với nhau như thế nào? Giải thích.

9. Nồng độ oxygen và carbon dioxide ảnh hưởng đến quá trình hô hấp tế bào như thế nào? Điều gì sẽ xảy ra nếu cây bị ngập úng?

Hãy vẽ đồ thị thể hiện mối quan hệ giữa nhiệt độ và hô hấp tế bào.

Vì sao trước khi gieo, người ta thường ngâm hạt trong nước ấm (khoảng 40°C)?

4. Vận dụng hiểu biết về hô hấp tế bào trong thực tiễn

10. Vì sao hô hấp tế bào gây ảnh hưởng đến hiệu quả của quá trình bảo quản lương thực, thực phẩm?

11. Kể tên một số biện pháp được sử dụng để bảo quản lương thực, thực phẩm. Hiện nay, gia đình em đang áp dụng những biện pháp bảo quản nào?

12. Vì sao các loại hạt được đem phơi khô trước khi đưa vào kho bảo quản?

13. Em hãy cho biết cơ sở khoa học của việc bảo quản lương thực, thực phẩm ở nóng độ carbon dioxide cao và nóng độ oxygen thấp.

14. Em hãy chọn biện pháp bảo quản phù hợp cho các loại lương thực, thực phẩm sau: rau lang, quả nho, củ cà rốt, hạt thóc, hạt ngô, thịt heo, quả táo, thịt bò, hạt lạc.

Vì sao một loại thực phẩm được bảo quản quá lâu dù không bị hư hỏng nhưng vẫn bị giảm chất lượng?

15. Có những biện pháp nào giúp quá trình hô hấp tế bào ở người diễn ra bình thường?

16. Chế độ dinh dưỡng hợp lý và trồng nhiều cây xanh có ý nghĩa gì đãi với hô hấp tế bào?

Hãy tìm hiểu và cho biết tác dụng của một số chất gây ức chế quá trình hô hấp tế bào ở người. Từ đó, để xuất các biện pháp để cải thiện sức khỏe hô hấp ở người.

Bài tập

1. Khi trồng cây trong nhà lưới phủ nilon, vì sao người ta thường “bón” carbon dioxide sau khi mặt trời mọc và ngừng “bón” sau khi mặt trời lặn từ 1 – 2 giờ?

2. Khi trồng cây trong phòng ngủ, vì sao cần phải để phòng ngủ được thông thoáng vào ban đêm?

3. Khi nghiên cứu về sự ảnh hưởng của nhiệt độ đến cường độ hô hấp của một loài thực vật

4. Có ý kiến cho rằng nên bảo quản các loại rau, củ trong ngăn đá tủ lạnh thay vì trong ngăn mát do ngăn đá có nhiệt độ thấp hơn nên sẽ bảo quản được lâu hơn. Em có đồng tình với ý kiến đó không? Giải thích.